19.12.2005 :: 22:53
1838 - Ukazuje się pierwszy numer Pierwiosnka pod redakcją Pauliny Kwiatkowskiej. W piśmie są publikowane tylko teksty kobiet. 1846 - Zostaje opublikowana Poganka Narcyzy Żmichowskiej. Kobiety zaprzyjaźnione z pisarką tworzą kobiecą grupę Entuzjastek. Głoszą hasła wolności i aktywności kobiet. 1865 - Zaczyna się ukazywać pismo kobiece Bluszcz pod redakcją Marii Ilnickiej. 1869 - Zostaje przetłumaczona książka o edukacji kobiet Wirginii Penny. 1870 - Anna Tomaszewska-Dobrska jako pierwsza Polka studiuje na uniwersytecie w Zurychu. Mimo uzyskania przez nią świadectwa ukończenia fakultetu, warszawskie Towarzystwo Lekarskie odmawia jej członkostwa. 1880 - Powstają Czytelnie Naukowe dla Kobiet (pierwsze centra samokształcenia). 1883 - Powstają pierwsze tajne kursy dla kobiet pod przewodnictwem Jadwigi Dawidowej. 1885 - Kursy prowadzone przez Jadwigę Dawidową zostają przekształcone w tajny Uniwersytet Latający. 1886 Zostaje powołana tajna organizacja kobiecej Koła Kobiet Korony i Litwy pod patronatem Elizy Orzeszkowej i Marii Konopnickiej. 1890 - Powstaje polska filia międzynarodowej organizacji kobiecej zwana Unią pod przewodnictwem Cecylii Walewskiej, Pauliny Kuczalskiej-Reinschmit i Walerii Marrene-Morzkowskiej. 1891 - Powstaje kobiecy komitet jubileuszowy z okazji obchodów 25-lecia twórczości Elizy Orzeszkowej i pierwszego Zjazdu Kobiet. Po raz pierwszy zostaje użyte słowo "feministka". 1894 - Trzy pierwsze kobiety rozpoczynają studia na Uniwersytecie Jagielońskim. Od 1897 za zgodą austriackiego Ministerstwa Edukacji kobiety mają prawo rozpocząć studia na wydziale filologii, a od 1900 na wydziale medycyny. 1895 - Zaczyna wychodzić pismo Ster Pauliny Kuczalskiej-Reichsmit i jest wydawane do 1897. Próby przemian kulturowych - manifest Forpoczty Marii Komornickiej, Wacława Nałkowskiego i Cezarego Jellenty. 1900 - Ukazuje się pierwsze wydanie List do kobiet niemieckich i O Polsce Francuzom Elizy Orzeszkowej. 1906 - Ukazują się Kobiety Zofii Nałkowskiej. 1907 - Zostaje wznowiony Ster funkcjonujący jako Organ Równouprawnienia kobiet. Liberalizacja ustawy o stowarzyszeniach umożliwia legalne powstanie Stowarzyszenia Równouprawnienia Kobiet Polskich. Podział Stowarzyszenia na Związek Równouprawnienia Kobiet Polskich (z Pauliną Kuczalską-Reinschmit na czele) i Polskie Stowarzyszenie Równouprawnienia Kobiet (z Cecylią Walewską na czele). Zostaje zorganizowany w Warszawie pierwszy jawny Zjazd Kobiet z okazji 40-lecia twórczości Elizy Orzeszkowej. 1910 - Kobieta po raz pierwszy otrzymuje pracę w Banku Handlowym w Warszawie. 1916 - Powstaje Liga Kobiet z Anielą Krzyżanowską na czele i działa przy naczelnym Komitecie Narodowym w Krakowie, liczy 12 tysięcy kobiet. 1918 - Kobiety otrzymują bierne i czynne prawo głosu zagwarantowane w dekrecie o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego. Irena Kosmowska zostaje mianowana wiceministrem opieki społecznej w Tymczasowym Rządzie Ludowym Republiki Polskiej. 1921 - Wszystkie kobiety mają zagwarantowane konstytucyjnie czynne i bierne prawo głosu oraz dostęp do urzędów publicznych na równi z mężczyznami. Uchylenie ograniczenia kobiet zamężnych do sprawowania czynności prawnych. 1925 Helena Wiewiórowska jest pierwszą kobietą dopuszczoną do polskiej palestry. 1928 Kobieta otrzymuje stanowisko sędziego. 1929 - Wchodzi w życie zasada równouprawnienia każdego z małżonków w życiu osobistym. Podczas debaty nad nowym kodeksem karnym II RP zostaje zaproponowana kara do 5 lat pozbawienia wolności dla kobiet poddających się aborcji i dla osób wykonujących zabieg. Na Drugim Kongresie Polskich Prawników zostaje ogłoszona deklaracja przeciw penalizacji aborcji. 1932 - Zaczyna się ukazywać dodatek Wiadomości Literackich, Życie Świadome zawierający kwestie między innymi równouprawnienia kobiet, reformy edukacyjnej, akceptacji samotnych matek. Publikują w nim Tadeusz Boy Żeleński, Maria Pawlikowska i Zofia Nałkowska. Kodeks karny dopuszcza możliwość dokonania aborcji tylko za zgodą prokuratora, gdy ciąża jest wynikiem gwałtu, kazirodztwa i stosunku z osobą niepoczytalną. W przypadku zagrożenia zdrowia lub życia kobiety dwóch lekarzy musi wydać pisemne zaświadczenie. 1947 - Na Uniwersytecie Warszawskim rozpoczyna studia 7460 studentów, których połowę stanowią kobiety. 1952 - Nowa Konstytucja gwarantuje kobietom i mężczyznom równe prawa we wszystkich dziedzinach życia. Kobiety maja takie samo prawo do pracy i jednakowego wynagrodzenia, co mężczyźni. Codzienna rzeczywistość jednak wyraźnie odbiega od formalnych zapisów. 1956 - Nowa ustawa dopuszcza dokonanie aborcji przez kobietę będącą w ciężkim położeniu materialnym lub trudnej sytuacji życiowej. 1957 - Powstaje Towarzystwo Świadomego Macierzyństwa (w okresie późniejszym działa jako Towarzystwo Planowania Rodziny, a następnie jako Towarzystwo Rozwoju Rodziny). 1959 - Władze podejmują kolejne kroki zmierzające do liberalizacji aborcji. 1964 - Eugenia Umińska, wybitna skrzypaczka, zostaje rektorem PWSM w Krakowie. 1979 - Polska podpisuje Konwencję o Eliminacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet i ratyfikuje ją w 1981. 1980 - Powstaje nieformalna grupa feministyczna (późniejsze Polskie Stowarzyszenie Feministyczne). 1981 - Polska ratyfikuje Konwencję nr 111 Międzynarodowej Organizacji Pracy (z 195 dotyczącą dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu. 1986 - Nieformalna grupa feministyczna współorganizuje festiwal filmów reżyserowanych przez kobiety, czyli imprezę pt. "Kino kobiet". W drugiej połowie lat osiemdziesiątych zostaje utworzony urząd Pełnomocnika do spraw Kobiet. Nazwa Urzędu z upływem lat podlega licznym zmianom: urząd Pełnomocnika do spraw Kobiet, Kobiet, Rodziny i Młodzieży, Rodziny i Kobiet, Rodziny. 1988 - Przedstawicielki późniejszego Polskiego Stowarzyszenia Feministycznego jako pierwsze piszą protest w sprawie projektu ustawy antyaborcyjnej. 1989 - Polskie Stowarzyszenie Feministyczne zaczyna działać formalnie. Zofia Kuratowska zostaje wicemarszałkiem Senatu. 1990 - Minister Zdrowia wydaje rozporządzenie o zakazie przerywania ciąży poza publicznymi zakładami opieki zdrowotnej. 1991 - Pierwsza kobieta w wojsku, Maria Wittek zostaje mianowana pułkownikiem. Henryka Bohniarz zostaje pełnomocniczką rządu ds. organizacyjnych Ministerstwa Przemysłu i Handlu, a następnie ministrem przemysłu i handlu. Janina Sadowska zostaje powołana na stanowisko wojewody tarnobrzeskiego. Ewa Spychalska zostaje przewodniczącą OPZZ. Alicja Grześkowiak otrzymuje nominację na wicemarszałka sejmu. 1992 - Hanna Suchocka zostaje pierwszą kobietą premierem w historii Polski. Otrzymuje tytuł człowieka roku 1992 tygodnika "Wprost". Hanna Gronkiewicz-Waltz zostaje powołana przez Sejm na stanowisko prezesa NBP. Anna Popowicz zostaje odwołana ze stanowiska pełnomocnika rządu ds. kobiet i rodziny. Powstaje Federacja Klubów Kobiet Aktywnych Zawodowo. Zostaje opublikowane polskie wydanie Norweskiej ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn będące owocem współpracy polsko - norweskiej. Małgorzata Fuszara i Eleonora Zielińska przygotowują pierwszy projekt ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn. 1993 - Wchodzi w życie ustawa antyaborcyjna (ustawy o ochronie płodu ludzkiego) dopuszczająca aborcję w takich wyjątkach jak zagrożenie życia lub zdrowia kobiety, gwałt, nieodwracalne uszkodzenie płodu. Aborcja może być dokonywana tylko w państwowych szpitalach. 1996 - Inicjatywę w sprawie projektu ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn przejmuje Parlamentarna Grupy Kobiet. 1997 - Rząd SLD-PSL przyjmuje Krajowy Plan Działań na Rzecz Kobiet będący wynikiem zobowiązań Polski w związku z podpisaniem Platformy Pekińskiej ONZ. Wykonanie programu zostaje wstrzymane przez nowy rząd AWS-UW. Sejm odrzuca projekt referendum w sprawie legalizacji aborcji. 1999 - Projekt ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn zostaje odrzucony w pierwszym czytaniu. Zostaje uchwalona ustawa dotycząca modyfikacji prawa małżeńskiego poprzez wprowadzenie instytucji separacji. 2000 - Na sesji ONZ w Nowym Jorku poświęconej sytuacji kobiet Polska odcina się od stanowiska Unii Europejskiej i przyłącza się do stanowiska takich państw, jak Sudan, Libia, Iran i Algieria. Polskę wtedy reprezentuje Jerzy Kropiwnicki o poglądach prawicowych, który twierdzi, iż w jego kraju nie występuje dyskryminacja kobiet. Odmiennych informacji dostarczają raporty ONZ świadczące o powszechnej nierówności kobiet i mężczyzn. Zostaje zorganizowana pierwsza Manifa przez nieformalną grupę Porozumienie Kobiet 8 Marca. Manifestacja miała na celu zwrócenie uwagi na silną dyskryminację kobiet w Polsce (Manify są od tej pory organizowane co roku). 2001 - Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów ustanawia się urząd Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn. Na stanowisko pełnomocnika zostajepowołana Izabela Jaruga-Nowacka. Pełnomocniczka podejmuje prace nad drugim projektem Krajowego Programu Działań Na Rzecz Kobiet. Hanna Gronkiewicz-Waltz zostaje wiceprezesem Europejskiego Banku Europy Odbudowy i Rozwoju. 2003 - Pełnomocniczka Izabela Jaruga-Nowacka bierze udział w dwóch programach przedakcesyjnych Unii Europejskiej, w ramach Programu Phare 2002: Wzmocnienie polityki równego traktowania kobiet i mężczyzn. Te działania świadczą o przesunięciu stanowiska Polski w sprawie dyskryminacji kobiet w stronę państw należących do Unii Europejskiej. Pełnomocniczka rządu do spraw równego statusu kobiet i mężczyzn nawiązuje współpracę z rządem norweskim. Zostaje zorganizowana konferencja polsko-norweska dotycząca "Równego statusu kobiet i mężczyzn w Polsce i Norwegii".